گزارش برنامه
گزارش برنامه صعود قله شاهان کوه
(فریدون‌شهر – روستای سردآب بالا)
25 و 26 خرداد ماه 1396
موقعیت جغرافیائی:
قله شاهان کوه با ارتفاع ۴۰۴۰ متر از سطح دریا در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی فریدون‌شهر و بر روی خط‌الراسی نعلی شکل واقع شده و بلندترین قله استان اصفهان می‌باشد. جهت اصلی این خط الراس شمال غربی_جنوب شرقی است و از کوه‌های متعددی تشکیل شده که از شرق به غرب عبارتند از: دری، دودکشان، چال روغن، شاهان کوه، جه جر، گورمیشان، دره غول، لاشوم، برد خیمه، چال میشان و مارک که البته در محدوده‌های شاهان کوه، گورمیشان و لاشوم تراکم زیادی از قله‌ها مشاهده می‌شود. با توجه به نوع ساختار خط‌الراس، یخچال‌ها و گرده سنگی، این مجموعه کوهستانی پتانسیل خوبی برای اجرای برنامه‌ی زمستانه دارد. این قله در جبهه غربی خود دیواره‌ای زیبا و دیدنی دارد كه تاکنون كار قابل توجهی روی آن انجام نشده است.
مهم‌ترین مسیرهای صعود به قله:
1- مسیر شرقی: روستای سرداب بالا- تنگه عرب – دهلیز جنوبی- قله شاهان کوه
2- مسیر غربی: روستای شاهان- دهلیز غربی- قله شاهان کوه
3- مسیر شمال شرقی: روستای سرداب بالا –دره شمال شرقی- قله شاهان کوه
(مسیر شرقی مسیر تابستانه می‌باشد و بیشتر از این مسیر قله صعود می‌شود.)
وجود پناهگاه و جان‌پناه:
در منطقه و مسیر صعود پناهگاهی وجود ندارد. در چند نقطه از مناطق بالا دست یال شرقی و غربی پهنه مناسب جهت برپایی چادر وجود دارد که با توجه به حضور دام در منطقه رعایت فاصله از معبرهای ریزشی بسیار حائز اهمیت است. ورودی دشت تنگ عرب و کنار چشمه گروهی از عشایر مستقر هستند و با هماهنگی آنها امکان برقراری کمپ وجود دارد.
نوع و ساختار سنگی منطقه:
ساختار سنگی این منطقه مثل سایر مناطق زاگرس با دگرگونی و شکست لایه‌های زمینی و سنگ‌های رسوبی _ آبرفتی می‌باشد و سطح سنگ‌ها کاملاً زبر هستند که با توجه به مسیر صعود شده احتمال ریزش سنگ جز در برخی معابر کمتر می‌باشد.
جاده دستیابی به مبدأ صعود از جبهه شرقی:
معمول‌ترین راه صعود به شاهان کوه استفاده از مبدأ صعود روستای سرداب بالا است. برای رفتن به این روستا، ۲۰ کیلومتر پس از داران به سمت الیگودرز به محل انشعاب راه فرعی فریدون‌شهر میرسیم که در سمت چپمان قرار دارد. از سیبک تا نهضت آباد حدود ۴ کیلومتر است. بعد از نهضت آباد راه به سمت روستای میدانک ادامه میابد. اما قبل از آن و پس از عبور از روستای برد آسیاب در محلی به نام شاه‌نشین که در حقیقت یک آبادی متروکه است یک راه انشعابی فرعی در سمت راستمان پدید می‌آید که باید به داخل آن رفت. درست در مقابل این راه انشعابی و در سمت چپ جاده شوسه چند درخت سرسبز دیده می‌شوند که نشانه خوبی هستند. از اینجا تا روستای سرداب پایین حدود ۲٫۵ کیلومتر و از سرداب پایین تا روستای سرداب بالا نیز حدود ۲٫۵ کیلومتر راه است که این راه‌ها خاکی هستند.
روستاهای اطراف:
شمال: ددریگان و چشمه لنگان
غرب: روستای پشندگان
شرق: روستای سردآب بالا و پایین
امکانات خدماتی و رفاهی:
در فریدون‌شهر امکاناتی نظیر رستوران و فروشگاه مواد غذایی موجود می‌باشد که بهتر است قبل از حرکت به سمت روستای سردآب مایحتاج لازم رو تهیه کنیم.
چشم‌انداز قله:
شمال: شاهون 2 و 3 - خط الراس تتره
جنوب شرقی: دری - چال روغن - کیوارستان - بلبل - خط الراس و قله کرپوش
غرب: خط الراس زردکوه - کلونچی - شاه شهیدان - هفت‌تنان
شمال غرب: قله فردان - کی نو - میل – تاراز - زردگری - هشتاد
وضعیت قله در زمستان:
دسترسی به قله به هنگام بارش برف سنگین، دشوار است و آشنایی با فنون مسیریابی و تجهیزات فنی زمستانی از جمله موارد مهم در صعود موفق به شاهان کوه به شمار می‌رود و با توجه به توضیحات راهنمای برنامه این منطقه کاملاً مستعد بهمن می‌باشد.
بهترین زمان صعود:
بهترین زمان برای صعود به شاهان اواخر تیرماه می‌باشد ولی در اواخر اردیبهشت‌ماه پهنه دشت سرسبز و پوشش لاله واژگون نمای زیبایی در دشت به وجود می‌آورد. نواحی بالا دست یال بیشتر برف‌چالی و یخچالی هستند که با توجه به شیب زیاد نیاز به ابزار صعود فنی می‌باشد.
وجه تسمیه:
این قله نام خویش را از روستای شاهان واقع در جبهه جنوبی خود گرفته است.
وضعیت جوی حاکم بر منطقه:
با توجه به مناطق باز دور و اطراف خط الراس شاهان کوه، بادهای ناگهانی، سرد و خشک بر روی خط الراس و قله کاملاً محسوس می‌باشد.
وضعیت جوی در روز اجرای برنامه:
- آسمان صاف و آفتابی، در بعد از ظهر همراه با لکه‌های ابر و وزش باد
- دمای هوای قله با وزش باد شدید 3 تا 8 درجه سانتی‌گراد
وضعیت آب در منطقه:
- چشمه بابا احمد در ابتدای جاده خاکی منتهی به گردنه
- با طی مسافت 1.5 ساعتی در محل استقرار عشایر چشمه‌ی تنگ عرب
- در قسمت پایین برخی دهلیزها و برف‌چال‌های خط الراس که گاها آب از زیر آنها جاری می‌باشد
وضعیت آنتن دهی تلفن همراه:
در دشت و بالای دهلیز جنوبی و قله آنتن دهی تلفن همراه بطور ضعیفی برقرار می‌شد.
شرح برنامه:
با هماهنگی سرپرست محترم و اطلاع رسانی برنامه، حضور 16 نفر از اعضای باشگاه در برنامه قطعی شد. هماهنگی لازم با یک دستگاه میدل باس جهت حرکت در ساعت 20 روز پنجشنبه 25 خرداد ماه، روبروی ایران فیلم (میدان آزادی) انجام شد. سر ساعت مقرر حرکت به سمت فریدون‌شهر اصفهان آغاز و با گذشتن از شهرهای قم، سلفچگان، دلیجان، محلات، خمین، خوانسار و گلپایگان در نهایت در ساعت 5 صبح به فریدون‌شهر رسیده و با پیوستن آقای احسان رفیعی راهنمای محترم به گروه و از آنجا به‌طرف آبادی سیبک و بعد سرداب پایین و در ساعت 6 صبح به روستای سردآب بالا با ارتفاع 2520 متر رسیدم. بلافاصله اعضای گروه خود را برای صعود آماده کرده و از جاده خاکی کنار کارگاه سدسازی به طرف گردنه‌ای با ارتفاع کم حرکت کردیدم.
در همان اوایل جاده چشمه بابا احمد وجود دارد که محل مناسبی برای برداشت آب می‌باشد. با ادامه حرکت در جاده خاکی ساعت 7 صبح به گردنه رسیده و نمایی از تنگ عرب و جبهه شرقی خط الراس و قله شاهان کوه نمایان شد. دوستان در توقفی کوتاه جهت آشنایی بیشتر با راهنمای برنامه خود را معرفی و سپس توضیحاتی رو در خصوص منطقه از راهنما شنیدیم. حرکت رو به سمت تک درخت بزرگی که از گردنه نمایان و محل استقرار عشایر بود ادامه دادیم.
یک ساعت بعد به چشمه تنگ عرب و کمپ عشایر رسیدیم و به صرف صبحانه نشستیم. در این هنگام استاد حسین نظر به همراه آقای زارعی (از مربیان سنگ و برف الیگودرز) و خانم فلورا (مهمانان برنامه) به گروه پیوستند. با برداشتن آب مورد نیاز برنامه (با توجه به گرمی هوا و مسیر نسبتاً طولانی قله میانگین نفری دو لیتر) به سمت قله حرکت کردیم. تا ارتفاع 2700 متر مسیر پاکوب و راهپیمایی می‌باشد. با نزدیک شدن به انتهای تنگ عرب به دو دره رسیدیم که دره سمت چپ‌راه عمومی صعود به قله هست و دارای شیب نسبتاً تند و ساختار سنگی می‌باشد و در انتها به یال غربی قله ختم می‌شود.
با تصمیم و همفکری سرپرست و مسئول فنی مسیر ورودی دره سمت چپ جهت ادامه مسیر انتخاب شد. به توجه به ساختار سنگی مسیر گروه با رعایت فاصله مناسب و دست به سنگ شدن وارد دره شده و با رسیدن به برف‌چال‌های کوچک سریعاً ارتفاع گرفتیم. ساعت 10 بعد از توقف کوتاهی با کمی انحراف از مسیر دره به سمت جنوب غربی مسیر کاملاً گرده‌ای شده و ادامه کار با دقت و رعایت نظم گروهی ادامه پیدا کرد. با ارتفاع گرفتن و نزدیک شدن به قله امکان بررسی مسیرهای مختلف از جمله مسیرهای دیواره‌ای،گرده‌ای و یا خط‌الراسی وجود دارد و می‌توان برای شناسایی و اجرای برنامه‌های متفاوت در فصل زمستان منطقه شاهانکوه را در نظر گرفت.
پس از گذشت 3 ساعت پیمایش مسیر سنگی و تلاش بسیار خوب و منظم گروه به گردنه و یال جنوبی قله رسیدیم.
حرکت گروهی منظم به سمت قله در شیبی 30 تا 40 درجه و برخی اوقات شن اسکی ادامه پیدا کرد. در توقف‌های کوتاهی که در مسیر داشتیم استاد گرانقدر آقای حسین نظر توضیحاتی رو درباره حرکت امیدوارانه کوهنوردی ایران به سمت پیشرفت و نیاز امروز کوهنوردان به علم کوهنوردی، توضیحات بسیار خوبی ارائه کردند. ایشون مناطق زاگرس ایران رو محل بسیار خوب و نسبتاً مشابه به منطقه آلپ اروپا معرفی کردند.
گروه با سرقدمی بسیار خوب پیشکسوتان باشگاه کوهنوردی تهران، آقایان امیرهوشنگ پهلوان زاده و حسن دباغی در ساعت 15:20 روز جمعه 26 خرداد ماه به قله شاهان کوه رسیده و با دیدن نمایی نسبتاً کامل از مناطق دور دست و توضیحات بسیار کامل و دقیق راهنمای با تجربه برنامه جناب آقای احسان رفیعی، با قلل و مناطق اطراف آشنا شدیم. بعد از کمی توقف و به دلیل وزش باد شدید راه فرود از قله را در پیش گرفتیم. با کمی انحراف از مسیر صعود (یال غربی) وارد دهلیز شده و ارتفاع کم کردیم. با رسیدن به محل مناسبی بالای برف‌چال به صرف ناهار نشسته و سریعاً با حرکت از برف‌چال به حرکت ادامه دادیم. با نزدیک شدن به شیب‌های تند برف‌چال و سفت شدن برف، از سمت چپ به روی سنگ‌ها تغیر مسیر دادیم. در برخی معابر پایین آمدن از سنگ با احتیاط کامل و حمایت بدنی از پایین سنگ پیشنهاد می‌شود.
حرکت رو تقریباً از همان مسیر صعود شده به سمت انتهای دره ادامه دادیم. ساعت 20 به انتهای دره رسیده و تا ابتدای دشت و کمپ عشایر حرکت کردیم و به وسیله یک دستگاه وانت عشایر به سمت روستا سردآب و محل پارک میدل باس رسیدیم و ساعت 23 حرکت به سمت تهران آغاز شد. در ساعت 7:30 صبح شنبه 27 خرداد ماه به تهران رسیده و اعضای گروه در سلامت کامل از هم جدا شدند و برنامه با خاطرات و تجربیات جدیدی برای همه اعضا به پایان رسید.
نکات قابل توجه:
- حضور افتخاری استاد حسین نظر که باعث پربارتر شدن برنامه شد
- نقش بسیار ارزشمند راهنمای برنامه با تسلط و اشراف کامل بر منطقه
- برنامه‌ریزی، هماهنگی و نقش پررنگ سرپرست باتجربه در اجرای بی‌نقص برنامه
- نقش سرقدم با تجربه در هدایت گروه و هماهنگ با توان گروه
- تجربه درگیری با سنگ در بیشتر زمان صعود و فرود
- آمادگی کلیه نفرات تیم و فعالیت گروهی منظم و یکدست
- آشنایی و تجربه مناطق بکر و طبیعت متفاوت منطقه زاگرس
- هم‌نشینی اعضای جوان‌تر با اساتید و پیشکسوتان محترم و کسب تجارب جدید
- موفقیت اجرای فشرده برنامه با توجه به زمان و مسافت
زمان‌بندی برنامه:
کل مدت زمان برنامه: 36 ساعت
مدت زمان صعود به قله: 7 ساعت
مدت زمان فرود: 4 ساعت
مسافت طی شده صعود قله: 8.6 کیلومتر
هزینه برنامه: نفری 820000 ريال
