گزارش برنامه

تاریخ اجرا: 8 و 9 شهریور 1397

موقعیت جغرافیائی

قله دماوند کوهی در شمال ایران است که بلند ترین کوه ایران و خاورمیانه و بلند ترین قله ی آتشفشانی آسیا است. این کوه در قسمت مرکزی رشته‌کوه البرز در جنوب دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل قرار دارد. کوه دماوند که از نظر تقسیمات کشوری در استان مازندران قرار دارد، به هنگام صاف و آفتابی‌بودن هوا، از شهرهای تهران، ورامین و قم و همچنین کرانه‌های دریای خزر قابل رؤیت است. کوه دماوند در سی‌ام تیرماه سال ۱۳۸۷ به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد.

مسیرهای صعود

قله دماوند ۱۶ مسیر شناخته شده برای صعود دارد که به شرح زیر می باشد:

۱- شمالی، دوبی سل، مسیر صعود این جبهه از میان دو یخچال سیوله (سمت راست) و دوبی سل (سمت چپ) صورت می‌گیرد.

۲- جنوبی، مسیر گوسفند سرا

۳- شرقی، یال ملارد

۴- غربی، یال سیمرغ

۵- شمال شرقی، تخت فریدون

۶- شمال غربی، یال داغ

۷- جنوب شرقی، یال ملاخوران

۸- جنوب غربی، یال معدن

۹- جنوب جنوب شرقی، یال وزمین چال

10- شمال جنوب شرقی، یال ملارد

۱۱- جنوب شمال شرقی، یال یخار

۱۲- شمال شمال شرقی

۱۳- شمال شمال غربی

۱۴- جنوب شمال غربی، یال ورارو

۱۵- شمال جنوب غربی، یال چال‏چال

۱۶-جنوب جنوب غربی، یال آسپرین‏سر

مسیرشمال شرقی، تخت فریدون:

دره عظیم یخار در سمت چپ و یخچال عروسک‎ها در سمت راست مسیر صعود به قله قرار دارد، به همین دلیل یکی از محسنات صعود این مسیر دیدن این دره شگفت‌انگیز است که مسیرهای صعود آن برای کوهنوردان جزء صعودهای فنی و تکنیکال محسوب می‌شود. یکی دیگر از محسنات صعود این مسیر عبور از بام برفی دماوند می‌باشد. بام برفی توده عظیم یخ و برفی است که مانند چتری از شمال تا شرق دماوند را از ارتفاع بالای ۵۳۰۰ متری پوشانده است. مسیر صعود از تخت‌فریدون تا قله به شکل پاکوب و سنگ‌چین مشخص می‌باشد که ابتدا به شکل یال تپه‌ای و ساده، سپس به صورت تیغه‌ای و سنگی است و مسیر سنگ های بزرگ و ریزشی دارد.

جانپناه سنگی تخت‌فریدون:

جانپناه سنگی تخت‌فریدون در سال ۱۳۵۶ توسط برخی از کوهنوردان دانشجو ساخته شد. تخت‌فریدون مکانی است نسبتاً مسطح در ارتفاع ۴۴۰۰ متری که از سه مسیر می‌توان به آنجا رسید:

- روستای گزانه در کیلومتر ۸۰ جاده هراز که مسیری است طولانی به مسافت حدود ۹ کیلومتر

- از کنار معدن ملار در شرق دماوند. این مسیر با قطع کردن دره یخار و از کنار چشمه پهنه‌کوه تا تخت‌فریدون ادامه می‌یابد.

- از گوسفندسرای «گردنه‌سر» به ارتفاع ۲۹۰۰ متر در شمال دماوند که جاده فرعی دسترسی به آن، از روستای «میان‌ده» آغاز و حدوداً ۸ کیلومتر ادامه می‌یابد.

وضعیت  جوی در روز اجرای برنامه: برخلاف پیش بینی هوا که احتمال بارش برف و خطر ساعقه انتظارمی رفت، هوا کاملا صاف و آفتابی بود.

وضعیت آب در منطقه: گردنه سر(گوسفند سرا) و کمی پایین تر از جانپناه تخت فریدون(آب حاصل از برف).

وضعیت آنتن دهی تلفن همراه:  تنها در قسمت های کمی در مسیر آنتن وجود داشت و در تخت فریدون آنتن دهی وجود نداشت.

محل قرار: ساعت 3:30 میدان آزادی (مقابل ایران فیلم) و ساعت 3:45 میدان امام حسین (مقابل بیمارستان بوعلی)

وسيله نقليه: یک دستگاه مینی بوس و نیسان از روستای ناندل تا گوسفندسرای شمال شرقی

شرح برنامه:

توضیحات لازم و لوازم مورد نیاز در برنامه و برنامه زمانی صعود، از قبل توسط مربی و سرپرست برنامه به اطلاع کلیه افراد رسید. مطابق برنامه ریزی انجام شده در ساعت 3:30 از آزادی (ایران فیلم) و 3:45 از امام حسین (بیمارستان بوعلی) با یک دستگاه ماشین مینی بوس به سمت روستای میان‏ده حرکت کردیم، ساعت 9:00 به روستا رسیدیم و گروه آماده ادامه مسیر با نیسان شد، ساعت 9:45 به گوسفندسرا «گردنه‌سر» به ارتفاع ۲۹۰۰ متر رسیدیم و برای 25 دقیقه توقف کردیم تا گروه بار سنگین خود را به قاطر تحویل دهند و صبحانه صرف شود. ساعت 10:10 گروه مسیر کوهنوردی خود را آغاز کرد. بدلیل گرمای هوا مربی تصمیم گرفت از روی یال زمستانه صعود کند تا خطر گرمازدگی کمتر شود، با وجود هوای گرم باد خنکی می وزید. روستاهای حاجی دلا، میان‎ده و ناندل در مسیر قابل رویت بود. در بین راه توقف های کوتاهی داشتیم و گروه پس از هر یک ساعت پیمایش برای 5 الی 10 دقیقه استراحت می کرد و در کل یک استراحت 20 دقیقه ای هم داشتیم. ساعت 16:30 به تخت فریدون رسیدیم و گروه شروع به برپایی چادرها کرد و ساعت 17:30 تمام اعضا در چادرهای خود آماده استراحت شدند. مطابق با آخرین اطلاعات علمی مطرح شده در خصوص ارتفاع گرفتن و برگشتن به محل کمپ جهت هم هوایی؛ این امر بی فایده بوده و تنها زمان استراحت گروه اتلاف می شود؛ این مرحله از صعود که همیشه مرسوم بوده، حذف گردید و گروه توانست به خوبی استراحت کند و حتی یکی از همنوردادن که دچار ارتفاع زدگی شده بود تا صبح صعود بهبود یافت و توانست قله را صعود کند. صبح روز دوم ساعت 3:30 بیدارباش اعلام شد و گروه ساعت 4:30 از کمپ آماده صعود شد، یکی از همنوردان باگذشت از صعود خود جهت حفظ امنیت چادرها از صعود خود منصرف شد.

ساعت 9:50 هر ده نفر از اعضای تیم به قله رسیدند. گام برداری منظم و با ریتم مناسب همراه با استراحت های بسیار کوتاه در این امر بسیار موثر بود و موجب شد تمام افراد تیم به راحتی مسیر را پیمایش کنند. پس از 15 دقیقه توقف برای گرفتن عکس های یادگاری تیم مسیر بازگشت را پیش گرفت و از همان جبهه فرود آمدند. در بین راه گروه یخچال عروسک را تراورس کرد. با استفاده از طناب های انفرادی و تسمه و کارابین یک کارگاه طبیعی در یک سمت برپا شد و در سمت دیگر بدلیل نامطمئن بودن سنگ ها، یکی از افراد تیم که آمادگی جسمانی بالایی داشت طناب را به خود بستند و در جای مناسبی مستقر شدند و افراد تک به تک به کمک کلنگ مسیر را تراورس کردند. در طول مسیر برگشت تا محل کمپ چند توقف کوتاه و یک استراحت 45 دقیقه ای در ساعت 12:00 برای استراحت داشتیم. ساعت 14:30 به محل کمپ رسیدیم و برای یک ساعت به گروه زمان داده شد برای استراحت و جمع کردن چادرها. ساعت 16:00 گروه آماده حرکت و برگشت از روستای گزانه شد. گروه از مسیر شن اسکی ها به سمت پایین حرکت کرد، یکی از همنوردان کمی در مسیر شن اسکی مشکل داشت و تیم به دو قسمت تقسیم شد که البته فاصله کمی از هم داشتند و تیم جلویی با چند توقف کوتاه در مسیر این فاصله را از بین برد. زمانی که شن اسکی ها طی شده بود در نزدیکی یک گوسفندسرا طی تماس تلفنی از طرف بازرسین محترم باشگاه که نگران تیم بودند مطلع شدیم که به دلیل ریزش یخ از یخچال یخار، در روستای گزانه سیل جاری شده و پل روی رودخانه شکسته شده است. اما برای تغییر مسیر برگشت دیر بود و ارتفاع زیادی رو فرود آمده بودیم و به ناچار مسیر را ادامه دادیم. در بین راه کنار "چشمه پهن‎کوه" در یک سیاه چادر به دعوت شخصی که در آنجا زندگی می کرد گروه برای نیم ساعت استراحت کرد.  تیم با هدلایت و با دقت در تاریکی مسیر خود را ادامه داد. در بین مسیر سه توقف خیلی کوتاه داشتیم و یک چشمه نیز در مسیر بود. خوشبختانه مربی کاملا به مسیر مسلط بود و با وجود تاریکی بدون هیچ خطایی در مسیر یابی گروه به رودخانه رسید و با وجود آسیب هایی که سیل وارد آورده بود و پل روی رودخانه نیز شکسته شده بود ، تیم توانست از مناسب ترین قسمت رودخانه با کمی سختی عبود کند و به روستا برسد. ساعت 23:20 دقیقه تیم به ماشین رسید و برنامه در ساعت 1:45 بامداد، مقابل ترمینال شرق به پایان رسید.

نکات مثبت برنامه:

• جمع آوری زباله های منطقه در تخت فریدون
• گامبرداری مناسب و همراه با ریتم در طول مسیر بویژه در ارتفاعات نزدیک به قله
• نظم و فواصل مناسب استراحت ها، رعایت قانون یک ساعت پیمایش، 5 دقیقه استراحت
• تسط کامل مربی بر مسیر پیمایش، بویژه در روستای گزانه بدلیل روبرو شدن با تاریکی و بقایای سیل در منطقه، چرا که سیل موجب تخریب پل روستا شده بود و عبور از رودخانه میتوانست برای گروه یک چالش باشد.
• همکاری و گذشت یکی از همنوردان جهت حفظ امنیت چادرها و تجهیرات گروه در تخت فریدون.
• همنوردان اصول اخلاقی را درخصوص حفظ آرامش و سکوت در شب و زمان استراحت کوهنوردان را رعایت می کردند.
• در این صعود 4 نفر از اعضای تیم، موفق شدند برای اولین بار به بام ایران دست یابند که از طرف خود و باشگاه به این عزیزان تبریک و شادباش می‌گویم.

نکات مورد توجه جهت اجرای بهتر برنامه:

• مسیر پیمایش از روستای ناندل، جبهه شمال شرقی و بازگشت از روستای گزانه؛ طولانی بوده و به جهت داشتن کوله های سنگین، نیازمند آمادگی جسمانی بالا است.
• داشتن مهارت کافی در برنامه و توجه به الزام قوانین باشگاه در خصوص گذراندن سه دوره کارآموزی (کوهپیمایی، برف و یخ و سنگنوردی) چرا که در برنامه ها امکان مواجه شدن با شرایط خاص وجود دارد که نیازمند مهارت های کوهنوردی است.
• داشتن آمادگی جسمانی کافی در برنامه  و الزام شرکت در برنامه هایی که به عنوان پیش برنامه تعریف شده اند و جهت کسب آمادگی جسمانی توسط مربی و سرپرست برنامه ریزی شده اند. (پیش برنامه ها:  قله پیرزن کلون، قله سوتک، شب مانی در قله کلون بستک)
• همراه داشتن طناب انفرادی، کارابین، کیت کمک های اولیه  و کیت نجات در تمام مدت زمان برنامه
• حین صعود به اندازه کافی آب بنوشید(جلوگیری از ارتفاع زدگی)
• به دلیل شیب زیاد این برنامه و کوله سنگین حتما آهسته گام بردارید و متناوب استراحت کنید.
• هنگام استراحت، در مسیرهایی که امکان ریزش سنگ از ارتفاع بالاتر وجود دارد توقف ننمایید.
• با توجه به وزش باد شدید در صورتی که دستکش یا کلاه خود را درآوردید حتما آن را مهار نمایید. غفلت از این مسئله باعث از دست دادن لوازم می شود.

مسافت طی شده در مسیر صعود: مسافت از گردنه‌سر تا تخت‌فریدون ۴٫۷ کیلومتر ـ از تخت‌فریدون تا قله ۶٫۴ کیلومتر

مسافت طی شده در مسیر فرود: 16.6 کیلومتر

سرعت متوسط صعود: 2.2 کیلومتر بر ساعت

هزینه برنامه: هر نفر 130.000 الی 150.000 تومان