پنجمین جشنواره ی دوسالانه ی فیلم و گزارش های کوه نوردی
پنجمین جشنوارهی فیلم وگزارشهای کوه نوردی، در آذر ماه ۱۳۹۲ برگزار خواهد شد. بار دیگر از همهی دوستان درخواست میکنیم فیلم و گزارشهای خود را تا آخر آبان ماه ۹۲ به نشانی دفتر انجمن (دبیرخانه ی جشنواره) بفرستند. در مورد جشنوارهی پنجم به چند ویژگی باید اشاره کرد. ۱- بخش فیلم جشنوارهی پنجم برای نخستین بار به صورت بینالمللی برگزار میشود، در این دوره فیلمسازانی از کشور فرانسه و آلمان قرار است فیلمهای خود را برای ما بفرستند و بنابراین رقابت سنگینتر و کیفیت جشنواره بالاتر از پیش خواهد بود. ۲- یکی از هدفهای شکلکیری این جشنواره، تشویق کوهنوردان و طبیعت دوستان و ایجاد انگیزه برای آنان بوده است تا بنوبسند، عکس و فیلم بگیرند و سفر خود را ماندگار سازند، نگاهی به آنچه که از ما و دیگران در طول دست کم ۷۶ سالی که از تشکیل فدراسیون کوهنوردی در ایران میگذرد و مقایسهی آن با کارهای پرشماری که در غرب منتشر میشود (کتاب، مجله، فیلم و عکس)، ما را از فقر بزرگمان در این عرصه آگاه میسازد. ۳- ضرورت دیگری که پرداختن به آن هدف مهم جشنواره بوده است، ایجاد انگیزه کافی برای آموختن و دانستن است، آموختن درست و پاکیزه نوشتن، فارسی نویسی، خوب و باهدف عکاسی کردن و فیلم گرفتن و چگونه ویرایش کردن و تدوین آن. انجمن تاکنون چند دورهی آموزشی برای عکاسی، فیلمنامه نویسی و مستند سازی برگزار کرده است که حتما در آینده هم تکرار خواهند شد. بنابراین داوران دورهی پنجم بیش از پیش به اصول حرفهای ساخت مستند تصویری و نیز تهیه یک گزارش نوشتاری خوب اهمیت میدهند. مطلب زیر ، بخشی از "یادداشت" گاهنامه ی ۱۰ انجمن (شهریور ۱۳۸۳) است که از شما دعوت میکنیم آن را مطالعه کنید: " گزارش برنامه ها " (mountaineering accounts ) بخش مهمی از فرهنگ نوشتاری کوه نوردی ( یا کوه نوشته ها : mountaineering literature ) هستند که در آن ها بیش از هر چیز به شرح یک سفر کوه نوردی می پردازند و اجرای برنامه ای را اعلام می کنند . هدف از این " اعلام " معمولا آگاه ساختن دوستان و دیگر کوه نوردان یا افکار عمومی از انجام یافتن برنامه است. اما گزارش خوب ، از یک خبر رسانی ساده فراتر می رود ؛ بیان اطلاعات درباره ی منطقه ، اشاره به سابقه ی صعودها ، دشواری های تدارکاتی و فنی ، مسایل مربوط به " اخلاقیات " کوه نوردی و توصیف لذت های به دست آمده ... از دیگر ویژگی های گزارش برنامه های دل نشین است. هریک از این ویژگی ها ، گذشته از آن که به خودی خود ارزش دارد ، می تواند کمک رسان کوه نوردان دیگر ( یا خود گزارش نویس ) در تدوین کوه نوشته های دیگر باشد . بیان اطلاعات درباره ی راه های دسترس ، توپوگرافی و زیست بوم منطقه می تواند به شناخت مفصل تر آن جا و نوشتن کتاب های منطقه شناسی – و از راه شناخت ، به حفاظت منطقه – کمک کند. وصف دقیق مسیر و کیفیت آن ( شیوه ی صعود ، درجه ی سختی، نو بودن یا تکراری) می تواند به تدوین تاریخچه (history) یا کتاب راهنمای منطقه (guidebook) کمک کند. بهعلاوه، شرح دشواری های کار می تواند به نوشتن کتاب های آموزشی یا درس نامه های کوه نوردی (textbooks) کمک کند و در این بخش، بیان کاستی های برنامه و ضعف اجراکنندگان می تواند درس های ارزشمندی برای برنامه روها و برنامه ریزان کوه نوردی داشته باشد . توصیف هنرمندانهی بهره مندی جان از زیبایی و آرامش کوه وحتی خشونت معصوم آن، جلوه ای از ذوق آدمی را به نمایش می گذارد و خواننده را در لذت برنامه سهیم می سازد. در نهایت ، یک گزارش صادقانه ، فنی و خوش پرداخت که زبان و نقطه گذاری درست هم داشته باشد، با تحسینی که از جانب دیگران بر می انگیزد ، خود نویسنده را به وجد می آورد و لذت برنامه را بازتولید می کند . لازم نیست که یک گزارش دربرگیرنده ی همه ی جنبه هایی باشد که به آن اشاره شد ؛ گزارش نویس با درنظر داشتن هدف خود از نوشتن ، ممکن است فقط به یکی دو نکته بپردازد – و در هر حال باید توجه داشته باشد که گزارش را برای چه کسانی می نویسد . گزارشی که برای اطلاع رسانی در یک نشریه ی عمومی نوشته می -شود، از نظر حجم مطالب، متفاوت است با گزارشی که برای یک مجله ی کوه نوردی نوشته می شود و این با گزارشی که برای یک مجلهی زیست محیطی یا مجله ی گردش گری فرستاده می شود، تفاوت دارد. به همین ترتیب ، توصیف ها و آمار و گوناگونی مطالب در گزارشی که با هدف درج در یک کتاب نوشته می شود ، از نظر کمی و کیفی ، با گزارش هایی که برای نشریه های ادواری فراهم می شود ، تفاوت دارد. گاهی ممکن است هدف اصلی یک گزارش ، وصف داستان گونه و احساسی از سفر به کوهستان باشد و در این حال با صحنه پردازی های خیال انگیز و شاهد مثال آوردن از سروده های شاعران آمیخته گردد ؛ چنین گزارشی برای یک مرجع فنی ممکن است نامناسب و حتی خسته کننده باشد . درعین حال ، آشنایی با ادبیات فارسی برای کسی که بخواهد به زبانی رسا و پاکیزه برای گزارش دادن دست یابد لازم است، همچنان که دانستن زبان خارجی ( به ویزه انگلیسی ) برای رسیدن به غنای فنی ضرورت دارد .