گشایش مسیر هاری روست-علایی دیواره علم کوه به نقل از فضل الله امیر علایی ۱۳۴۳

تاریخچه گشایش مسیرهای دیواره علم کوه گشایش مسیر هاری روست-علایی دیواره علم کوه به نقل از فضل الله امیر علایی ۱۳۴۳ قسمت نهم متولد سال 1312 عضو موسس سازمان کوهنوردی باشگاه فردوسی و سپس سازمان کوهنوردی البرز ، اخذ مدرک مربی گری با عنوان نفر دوم و شرکت در کنگره کوهنوردی مشهد در سال 1336 ، اجرای برنامه های سنگین در منطقه علم کوه و صعود از قلل آن ، همکاری با فدراسیون کوهنوردی ---، راهپیمایی ده روزه از قزوین تا رامسر و صعود قلل سر راه و گذرانیدن دوره آموزش اسکی در سال 1341 ، عضو هیئت بنیاد هیمالیا و اجرای نخستین صعود از دیواره علم کوه به اتفاق مهندس هاری روست آلمانی و گشایش مسیر معروف روست امیر علایی د رمدت 36 ساعت در سال 1343 ، شرکت در کنگره بین المللی کوهنوردی در شامونی فرانسه سال 1344. امیر علایی در ضمن اجرای یک برنامه در حصارچال علم کوه در سال 1376 دچار سکته قلبی شده و زندگی را بدرود گفت. فضل اله امیر علایی که در سال 1343 به عنوان اولین ایرانی به همراه کوهنورد معروف آلمانی هاری روست موفق به صعود گشایش دیواره علم کوه گردید و در آن زمان با عنوان بزرگترین کار قهرمانی آن روز از آن نامبرده شد. اولین گزارش صعود دیواره علم کوه به نقل از فضل الله امیرعلایی در مجله کوه شماره 13 شهریور 1343 می باشد. پیروزی بزرگ ما دیواره علم کوه سال ۱۳۴۳ آقای امیر اعلایی قهرمان ایرانی و فاتح دیواره بالاخره دیواره علم کوه با تمام صلابت و ابهتش با سرسختی و شکست ناپذیریش در مقابل اراده انسانها به زانو در آمد و مغلوب شد... فتح دیواره علم یکی از آرزوهای دیرین کوهنوردان بود که بالاخره دو هفته قبل این پیروزی بدست آمد و صفحه زرینی بر افتخارات سنگ نوردی کشور ما اضافه شد. آنروز عصر که اینجانب با دوستان خود جهت تنظیم برنامه کوهنوردی به فدراسیون رفته بودیم هیچ انتظار چنین مأموریتی را نداشتم موقعی که به تراس قدم گذاشتم به هیکل لاغر و در ضمن ورزیده هاری روست کوهنورد معروف آلمانی روبرو شدم بعد از آنکه آقای هاری روست برنامه خود را تشریح نمودند و تمام اشکالات ناشی از صعود به ایشان تذکر داده شد آقای مهندس نوروزی به بنده مأموریت دادند که به اتفاق کوهنورد آلمانی این برنامه را اجراء نمایم بلافاصله در عرض مدتی کمتر از 24 ساعت توانستیم وسائل مورد لزوم را تهیه نماییم ولی از نظر وسائل فنی نواقص بسیار داشتیم فدراسیون کوهنوردی و عموم کوهنوردان با توجه به شکست اکیپهای قبل بخصوص هیئت کوهنورد ی انگلیسی این دیواره را غیر قابل صعود یا احیاناً فوق العاده مشکل می پنداشتند. و تصور می رفت که این اکیپ نیز قادر به صعود نخواهد گشت ، ناگفته نماند که فدراسیون در آن مدت خیلی کوتاه بیش از وسائلی که داشت در اختیار ما گذاشت به این ترتیب هیأت ما روز چهارشنبه 14 مرداد (سال 1343) جهت اجرای برنامه عازم رودبارک شدیم و صبح روز جمعه عازم پناهگاه شدیم و بعد از یک شب استراحت روز شنبه عازم علم چال گشتیم ، چون برنامه ما هفت روزه و وسائل فنی ما سنگین بود دو باربر جهت حمل وسائل فنی استخدام کرده و با کوله های خیلی سنگین پس از چهار ساعت راه پیمایی به زیر میان سه چال رسیدیم ولی چون هنوز مقداری از بارهای ما در پناهگاه مانده بود لذا ، آقایان امین نیا و شبستری دو نفر از اعضاء اکیپ محبت کرده و برای حمل بقیه بارها به پناهگاه رفتند. پس از اندکی استراحت اینجانب به اتفاق آقای مفیدی و هاری روست جهت مطالعه و انتخاب معبر به زیر دیواره علم کوه رفتیم ضمن سفرهای قبلی به این منطقه و با استفاده از تجربیات هیئت شکست خورده انگلیسی تا اندازه ا ی وضع معبر برای ما روشن شده بود و آقای هاری روست هم ضمن مطالعه این موضوع را تأئید نموده و بهترین راه صعود را همان کریدور انتخابی انگلیسیها تشخیص دادند کوهنوردانی که به این منطقه سفر کرده اند اگر با دقت دیواره را مورد بررسی قرار داده باشند خوب می دانید که این تنها راه صعود از قسمت شمالی قله می باشد. زیرا صرف نظر از گرده شمال غربی که به گرده آلمانها معروف است در سمت راست دیواره شکافی قرار دارد که خیلی ریزشی و نامطمئن بوده و به خود قله ختم می گردد و قسمت وسط دیواره هم از سنگهای بزرگ و بدون گیره بوده و صعود از این راه مستلزم وقت زیاد و میخ کوبی بوسیله مته های مخصوص است که این راه هم غیر قابل صعود و یا خیلی مشکل می باشد بعد از این قسمت کریدور انتخابی ما قرار دارد که از منتها الیه یخچال شروع شده و بطور اریب به زیر قله خم می گردد بعد از این کریدور دیواره شمال شرقی که مجاور یک شکاف یخی است و بعد از آن گرده مثلثی شکلی است که برای اولین بار توسط آقای کتیبه ای صعود شده است. به این ترتیب ضمن مطالعه ، ما توانستیم بهترین راه شمالی دیواره را انتخاب کرده و صبح روز یکشنبه بعد از برداشتن وسائل کافی و خداحافظی با دوستان به سوی آینده ای تاریک رهسپار گردیم. پس از دو ساعت تلاش و عبور از تونلها و شکافهای یخی و عبور از بالای یخچال علم چال در ساعت 8 صبح به اول کریدور مورد نظر رسیدیم این معبر تا آنجا که ما قادر به مطالعه بودیم تشکیل شده از سه قسمت بود. قسمت اول که در حدود 25 متر ، اول آن تنوره ای می باشد فوق العاده خراب و ریزشی بوده و خطر ریزش سنگ برای نفر دوم حتمی است قسمت وسط معبر که تشکیل شده از تخت سنگهای محکم و گرانیت که سالم ترین قسمتهای کریدور ما بود مع الوصف در این قسمت هم از خطر ریزش در امان نیستیم و مجبوریم که به شکافها پناه برده و عمل حمایت را انجام دهیم بالاخره قسمت انتهایی که به یک شکاف عریض و فوق العاده خراب ختم گردید این قسمت به طور کلی سنگهای خورد و خراب دارد و خطر ریزش زیاد است. امیر علایی در حال صعود دیواره با وجود اینکه راه ما بسیار خراب و ناشناخته بود ولی روز اول توانستیم دو سوم دیواره را با آن همه عظمت و مشکلیش صعود کنیم. رو زیکشنبه را تا ساعت 8 بعدازظهر صعود کردیم چون هوا تاریک شده بود و احتمال اینکه شاید نتوانیم جای مناسبی برای بیتوته کردن پیدا نماییم ، شب را در لای شکاف کوچکی با هزاران ناراحتی و عذاب به صبح رساندیم صبح زود در ساعت 5 پس از خوردن دو سه بیسکویت و مقداری آب ، دوباره نبرد میان مرگ و زندگی را آغاز نمودیم. یک سوم بقیه راه از مشکلترین قسمتهای این معبر بود که ما توانستیم بعد از تلاشهای زیاد و عبور از کلاهکهای مختلف که هر کدام از آنها مستلزم دو الی سه ساعت فعالیت بود معبر را به انتها برسانیم در موقعی که ما به انتهای کریدور رسیدیم ساعت در حدود 5/2 بعدازظهر بود و چون خط الرأس کاملاً ریزشی بود و احتمال داشت که در صورت صعود ناچار بواسطه تاریک شدن هوا شب را مجدداً به روی یال بخوابیم و این واقعاً برای ما کشنده بود زیرا بی خوابی دیشب و دو روز تلاش بی نظیر و به علاوه نداشتن آب و غذا ما را بر آن داشت که معبرصعود را با راپل پایین بیاییم. امیر علایی در حال صعود دیواره ما تمام خط سیر و معبر صعود خود را در عرض 5/2 الی سه ساعت با راپل پایین آمده و بعد از 37 ساعت تلاش بین مرگ و زندگی ، دوباره خود را در میان دوستان ببینیم. چون در آینده آن طور که پیش بینی می شود صعودهای دیگری از طرف کوهنوردان ایرانی و خارجی روی این دیواره به عمل خواهد آمد لازم دانستم اطلاعات جامع و نتایجی که از این صعود بدست آوردم در اینجا متذکر شوم تا دوستان کوهنوردم ضمن صعود این نکات را رعایت بفرمایند. لوازم فنی را که ما در این صعود بکار بردیم شامل دو رشته طناب 40 متری که دو لا از آن برا ی صعود و راپل استفاده شد مقدار زیادی حلقه طناب با قطرهای مختلف جهت استفاده از شکافهای مختلف تعداد 60 عدد میخ که عموماً بلند بودند. 30 عدد کارابین آلومینیم از نظر وزن دو جفت رکاب و دو عدد چکش بود البته از تعداد 60 عدد میخ در حدود 35 عدد آن درون شکافها جا ماند و ما نتوانستیم آنها را بیرون بیاوریم. این میخها در آینده برای صعودهای دیگر مسلماً قابل استفاده و مطمئن خواهد بود و دستجات صعود کننده بدون اینکه زحمت میخکوبی داشته باشند به راحتی از این میخ استفاده خواهند کرد. در مراجعت هم تعدادی کارابین و حلقه طناب به جا گذاشتیم که آنها هم به موقع خود قابل استفاده و اهمیت می باشند اشکالات ما از نظر غذایی و کمبود آب بود که فوق العاده ما را ناراحت کرده بود و از طرفی به علت سنگین بودن کوله های سنگنوردی امکان برداشتن مقدار بیشتری آب برای ما امکان نداشت و از طرف دیگر نداشتن زبان یکدیگر خود مشکلی بر مشکلات ما افزوده بود. و اما نتایجی که از این صعود بدست آوردم: قبل از صعود تمام ناراحتی بنده از نقص وسیله فنی بود و – ضمن عمل به این نتیجه رسیدم که حداقل وسایل فنی جهت یک صعود فنی کافی بود مشروط بر اینکه صعود کننده خصوصیات زیر را داشته باشد. در درجه اول شهامت و شجاعت و داشتن تمرین زیاد روی دیواره های بلند از خصوصیاتی است که یک نفر صعود کننده باید داشته باشد ولی متأسفانه کوهنوردی فنی در ایران هنوز به صورت ابتدایی بوده و از روی تخته سنگهای کوتاه تجاوز نکرده فرا گرفتن تکنیک صحیح فنی و ابتکار برای هر سنگ نورد ورزیده لازم و ضروری است. با توجه به نکات بالا د رصورتی که سنگ نوردان ما بتوانند تمرینات خود را به روی دیواره های بلند و بطریق صحیح میخ کوبی و عدم حمایت از بالا شروع کنند ، مسلماً روح شهامت و اتکاء به نفس در آنها تقویت خواهد شد و دیگر مسئله ترس از دیواره های بلند وجود نخواهد داشت در ان صورت این امید مسلماً وجود خواهد داشت که سنگ نوردان ما از نظر تکنیک و قدرت دست کمی از کوهنوردان خارجی نخواهند داشت و ما باید هر روز منتظر صعودهای جالبتر و مهم تر از دیواره علم کوه باشیم. به امید آن روز ادامه دارد.. منبع:پایگاه اینترنتی کوهنوردان کلاردشت