گزارش برنامه

تاریخ اجرا: 31مرداد الی 3 شهریور 1396

دسترسی به منطقه:

استان مازندران (جاده چالوس؛ مرزن‌آباد ؛ خروجی شهرستان کلاردشت؛ شهرستان رودبارک؛‌ روستای ونداربن)

وسیله نقلیه:

از تهران تا شهرستان رودبارک: یک دستگاه اتوبوس وی‌آی‌پی

از شهرستان رودبارک تا روستای ونداربن: ۳ دستگاه وانت‌نیسان

زمان‌بندی:

روز سه‌شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۶:

1- حرکت اتوبوس از تهران به سمت رودبارک: ساعت ۱۳:۳۰ (۵ ساعت پیمایش با اتوبوس)

2- بارگیری و حرکت وانت‌نیسان‌‌ها از رودبارک به قرارگاه ونداربن: ۱۸:۴۵

3- استقرار در قرارگاه ونداربن: ۱۹:۳۰ (۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت پیمایش با وانت‌نیسان)

روز چهار‌شنبه ۱ شهریور ۱۳۹۶:

اقدام و نام منطقه

زمان

مدت‌زمان

ارتفاع منطقه (متر)

طول پیمایش

قرارگاه ونداربن - بیدارباش

۶

۱ ساعت و نیم

۲۲۵۰

۷ و نیم کیلومتر

آغاز حرکت کل‌تیم به سمت پناهگاه سرچال از ونداربن

۷:۳۰

۵ ساعت صعود

از قرارگاه ونداربن تا پناهگاه سرچال

2250

استراحت کنار کشتی‌سنگ

(چشمه آب)

۹:30

2700

استقرار در پناهگاه سرچال

12:30 ظهر

3700

*اختلاف ارتفاع پناهگاه با قله تخت‌سلیمان ۱۴۵۰ متر است.

*تیم گرده آلمان‌ها ساعت ۱۵ از سایر تیم‌ها جدا شد و به سمت علم‌چال حرکت کرد.

*به‌دلیل عدم همکاری قاطرچی منطقه با سرپرست تیم گرده، حمل ابزارها و بارهای فنی تیم تا منطقه علم‌چال توسط قاطر صورت نگرفت. به همین دلیل ۸ نفر از اعضای تیم‌های دیگر برنامه به همراه تیم گرده بارها را تا منطقه علم‌چال حمل کردند و ساعت ۲۰ برای استراحت و آمادگی برای برنامه روز بعد به پناهگاه بازگشتند.

*ساعت خاموشی پناهگاه: ۲۲

روز پنجشنبه ۲ شهریور ۱۳۹۶:

اقدام و نام منطقه

زمان

مدت‌زمان

ارتفاع منطقه (متر)

طول پیمایش

بیدار باش و صرف صبحانه و آماده‌سازی تیم‌ها

۴ صبح

1 ساعت

3700

۶ کیلومتر

خروج از پناهگاه

5 صبح

۷ ساعت صعود

از پناهگاه سرچال تا قله

3700

استراحت در منطقه علم‌چال

۷:۳۰ صبح

4200

استقرار روی گردنه شانه‌کوه

8:30 صبح

4400

استقرار روی قله

12 ظهر

4660

استقرار کنار یخچال اسپیلت

16:30

۸ ساعت

فرود از قله تا پناهگاه سرچال

4200

6 و نیم‌کیلومتر

استقرار روی گردنه شانه‌کوه

17:30

4400

استقرار در منطقه علم‌چال

19

4200

استقرار در پناهگاه سرچال

۲۰:۳۰

۳۷۰۰

*ساعت ۷ صبح تیم سیاه‌سنگ‌ها از تیم تخت‌سلیمان (قبل از منطقه علم‌چال) در ارتفاع ۴۰۰۰ متری (پس از ۲ و نیم کیلومتر پیمایش مشترک) جدا شد.

*اختلاف ارتفاع پناهگاه با قله تخت‌سلیمان ۹۶۰ متر است.

*مجموع پیمایش صعود و فرود از پناهگاه سرچال تا قله تخت‌سلیمان ۱۲ و نیم‌کیلومتر شد.

روز جمعه ۳ شهریور ۱۳۹۶:

اقدام و نام منطقه

زمان

مدت‌زمان

ارتفاع منطقه (متر)

طول پیمایش

بیدار باش و صرف صبحانه و آماده‌سازی تیم‌ها

۷:۳۰ صبح

1 ساعت

3700

۶ کیلومتر

خروج از پناهگاه سرچال

۸:۳۰ صبح

4 ساعت

3700

استراحت در کنار کشتی‌سنگ

11 صبح

2700

استقرار در قرارگاه ونداربن

۱۲:۳۰ ظهر

2250

حرکت وانت‌نیسان‌ها به سمت کلاردشت (رستوران)

۱۳ ظهر

-

-

-

حرکت اتوبوس به سمت تهران

۱۶:۳۰

۵ و نیم ساعت

-

-

رسیدن اتوبوس به تهران

۲۲

*کل مسافت پیمایش شده برای صعود و فرود از قرارگاه ونداربن تا قله تخت‌سلیمان ۲۷ و نیم‌کیلومتر شد.

موقعیت جغرافیائی قله تخت‌سلیمان:

*اطلاعات این بخش از کتاب بوم‌شناخت البرز شمالی (تالیف پرویز مشهدی) استخراج شده است.

قله‌ تخت‌سلیمان، در مرکز چین‌خوردگی بلند و طولانی رشته‌ای به همین نام در ارتفاع ۴۶۵۹ متر از سطح دریا (در البرز شمالی) واقع شده‌است.

این قله از شمال به قلل دندان‌اژدها و سیاه‌گوگ و از جنوب به قله شانه‌کوه و گرده آلمان‌ها و در نهایت به خرسان‌ها و علم‌کوه ختم می‌شود. از سوی غرب به یخچال‌های بزرگ اسپیلت و هفت‌خوان و از سمت شرق به میان سه‌چال و کمی نزدیک‌تر به برف‌چال‌ها و یخچال‌های پاتخت می‌رسد.

مهم‌ترین مسیرهای صعود به قله تخت‌سلیمان:

1-مسیر شمالی: سرچال - رستم‌نیشت - سیاه‌گوگ جنوبی- دندان‌اژدها - قله تخت سلیمان (که از نظر فنی در زمستان جذابیت بسیار زیادی دارد.)

2-مسیر جنوبی: پناهگاه سرچال -  مسیر تخت‌چال یا منطقه علمچال - گردنه شانه‌کوه - صعود یال جنوبی - قله تخت سلیمان

3-مسیر غربی: دره سه هزار - گردنه شانه‌کوه - یال جنوبی -  قله تخت سلیمان

ساختار منطقه:

ساختار منطقه سنگی و یخچالی است. سنگ‌های منطقه بیسار ریزشی بوده و بیشتر مسیر پیمایش سنگلاخی است.

وضعیت  جوی در روز اجرای برنامه:

در طی سه‌روز حضور تیم‌های باشگاه تهران در منطقه، هوا کاملا صاف بود. روی قله تخت سلیمان هم تغییر شرایط جوی خاصی نداشتیم. به دلیل واقع شدن این قله در کنار یخچال‌های بزرگ طبیعی، به طور کلی دمای منطقه پایین است و بنابر صحبت‌های پیشکسوتان حاضر در برنامه، در اغلب اوقات مه منطقه را فرا می‌گیرد و یافتن مسیر نرمال دشوار می‌شود.

وضعیت آب در منطقه:

به‌طور کلی منطقه پرآب است. نقاط کلیدی برای برداشت آب به شرح زیر است:

1-قرارگاه ونداربن

2-چشمه کنار کشتی‌سنگ

3-چشمه کنار کنگلک بالا (کنار گوسفندسرا) که آب کمی در این زمان داشت.

4-پناهگاه سرچال (آب چشمه از طریق لوله به کنار پناهگاه منتقل شده است) بنابر اعلام برخی از همنوردان سال قبل آب بسیار کمی داشت.

وضعیت آنتن دهی تلفن همراه:

تا پناهگاه سرچال آنتن‌دهی موبایل خیلی خوب است. بعد از پناهگاه هم در صورتی که در ارتفاعات قرار بگیریم احتمال آنتن‌دهی وجود دارد. (از روی قله تخت سلیمان ما امکان برقراری تماس با همنوردانمان را داشتیم)

شرح برنامه:

سی و سه نفر از افراد شرکت‌کننده در برنامه شاخص روز سه‌شنبه ۳۱ شهریور ساعت  ۱۳ در میدان آرژانتین حضور یافتند و توسط یک دستگاه اتوبوس وی‌آی‌پی راس ساعت۱۳:۳۰ به سمت کلاردشت حرکت کردند. در میانه مسیر آقای حسین باقری و در شهرستان رودبارک هم آقای علی نصیری به تیم پیوستند.

بعد از اتوبان تهران-کرج وارد جاده چالوس شدیم و ساعت ۱۶:۳۰ در پل زنگوله توقف داشتیم. و بعد مسیر را به سمت کلاردشت ادامه دادیم. ساعت ۱۸ به کلاردشت و ساعت ۱۸:۳۰ به روستای رودبارک رسیدیم.

بیشتر مسیر روستای رودبارک تا ونداربن خاکی است، و امکان تردد برای اتوبوس وجود ندارد اما برای وانت نیسان و مینی‌باس و خودروی شخصی امکان پذیر است. با هماهنگی‌هایی که از قبل صورت گرفته شده بود افراد تیم با سه دستگاه وانت نیسان ساعت ۱۹:۳۰ به پناهگاه ونداربن رسیدند.

مجتمع کوهستانی ونداربن بسیار مجهز و تمیز است و امکانات مناسبی برای پخت و پز، نظافت و... را دارد. بعد از صرف شام در سالن غذاخوری مجتمع اعضای تیم برای استراحت به اتاق‌هایی که توسط باشگاه رزرو شده بود، مستقر شدند.

روز چهارشنبه ساعت ۶ صبح پس از بیدار باش و صرف صبحانه وسایل اضافی به انبار قرارگاه سپرده شد. پیمایش تیم به سمت پناهگاه سرچال ساعت ۷:۳۰ با سرقدمی آقای علی نصیری آغاز شد. مسیر کلی پیمایش حرکت از پناهگاه ونداربن به پناهگاه سرچال به سمت جنوب و جنوب غربی است و تمام مسیر تا پناهگاه پاکوب است. در ابتدای مسیر از کنار رودخانه سردآب حرکت کردیم و بعد از نیم ساعت به یک پل چوبی رسیدیم که یک دوراهی و یک تابلوی راهنمای زرد رنگ بود که جهت حرکت به سمت سرچال را نشان می‌داد. برای دسترسی به مسیر سرچال از سمت غرب رودخانه مسیر را ادامه دادیم و بعد از حدود ۱۵ دقیقه به یک پل چوبی دیگر رسیدیم که دوباره از عرض رودخانه عبور کردیم. ساعت ۸:۳۰ توقف کوتاهی داشتیم. کم‌کم دیواره‌های سنگی کوه‌های اطراف منطقه را احاطه می‌کردند و بافت متفاوت کوهستانی منطقه مشخص می‌شد. پاکوب مسیر کاملا مشخص بود و شیب ملایمی داشت ساعت ۹:۲۰ در کنار کشتی سنگ به ارتفاع ۲۷۰۰ توقف و استراحت داشتیم. بعد از کشتی سنگ نیز یک تابلو زرد رنگ وجود داشت که جهت حرکت به سمت سرچال را نشان می‌داد.  پاکوبی را که از بالای کشتی سنگ شروع می‌شد را ادامه دادیم. بعد از کشتی سنگ کمی به شیب مسیر افزوده شد. شیب منطقه پیت‌سرا (بالای کشتی سنگ)، تا کنگلک پایین ملایم است. بعد از آن با پیمایش‌های تراورسی به کنگلک بالا رسیدیم. با عبور از این منطقه یال لیزونک دیده می‌شود. در منطقه کنگلک بالا یک چشمه آب وجود دارد که با لوله هدایت شده‌است. در منطقه زیرین لیزونک یک یخچال طبیعی وجود دارد و در مسیر رسیدن صدای جاری بودن آب از زیر سنگ‌ها شنیده می‌شود.

بعد از کنگلک بالا شیب مسیر افزایش می‌یابد و سرعت تیم کاهش پیدا می‌کند. منطقه بعد از لیزونک را پیشانی علم می‌گویند که شیب مسیر نفس‌گیر می‌شود و بعد از عبور از این منطقه، تا پناهگاه سرچال شیب مسیر ملایم می‌شود. تمامی ۳۴ نفر گروه ساعت ۱۲:۴۰ به پناهگاه سرچال رسیدند.

پناهگاه سرچال دارای امکاناتی چون تخت، آب، برق (با سیستم انرژی خورشیدی) و سرویس بهداشتی است.

با توجه به اینکه قاطرچی بارهای فنی تیم گرده را به علم‌چال منتقل نکرده بود، تیم گرده بعد از صرف ناهار (ساعت ۱۵) ابزار فنی و کوله‌ها را به همراه ۸ نفر از اعضای تیم‌های دیگر تا علم‌چال حمل کردند. ۸ نفر داوطلب ساعت ۸ شب برای استراحت به پناهگاه بازگشتند.

برنامه روز پنجشنبه ساعت ۵ صبح آغاز شد. آقایان رئوفی و سرلک با صلاحدید سرپرست تیم در پناهگاه سرچال مستقر شدند و برای صعود قله به همراه تیم راهی نشدند. تیم تخت سلیمان و تیم سیاه‌سنگ‌ها به سمت منطقه علم‌چال حرکت کردند. ابتدای مسیر پاکوب مسطح با شیب ملایم داشتیم اما بعد از حدود ۱۵ دقیقه پیمایش، بافت مسیر به‌طورکامل تغییر می‌کند و مسیر سنگی می‌شود. در حدود ساعت ۷ و قبل از علم چال تیم سیاه‌سنگان از ما جدا شدند و تیم تخت سلیمان با ۱۱ نفر به مسیر خود ادامه داد. گروه بعد از میان سه‌چال و پاتخت در یک مسیر با شیب ملایم و سنگی به علم‌چال در ارتفاع ۴۲۰۰متری رسید. در واقع قله میان‌سه‌چال را به صورت نیم‌دایره‌ای دور می‌زنیم.  ساعت ۷:۳۰ به منطقه علم‌چال به ارتفاع ۴۲۰۰ متری رسیدیم و استراحت کوتاهی داشتیم.

بعد از علم‌چال پیمایش دامنه‌های سنگی و تیغه‌ای منتهی به شانه‌کوه را شروع کردیم. در جنوب این منطقه دیواره و یخچال علم‌کوه و در ارتفاع بالاتر قله علم‌کوه قابل مشاهده است. بعد از گردنه (زین اسبی) شانه‌کوه جهت مسیر به سمت شمال غرب تغییر می‌کند به شکلی که پشت به دیواره علم‌کوه مسیر را ادامه دادیم. در این بخش به دلیل ریزشی بودن یال وسیع منتهی به قله تخت‌سلیمان تقریبا مسیر پاکوبی وجود ندارد و با توجه به سنگ‌چین‌هایی که به طور پراکنده برجای مانده است می‌توان مسیر را پیدا کرد. در این بخش از مسیر گروه درگیری با سنگ بیشتری پیدا کرد. سنگ‌های منطقه بسیار بزرگ و غلطان هستند. با توجه به خطر ریزش سنگ و برخورد با نفرات پایین‌دست گروه، حرکت آرام‌تر و با پیوستگی بیشتر انجام شد. در مسیر رسیدن به قله با توجه افزایش شدت باد، اعضای گروه اقدام به پوشیدن بادگیر کردند. ساعت ۱۲ به اتفاق همه‌ی ۱۱ نفر تیم به قله تخت سلیمان رسیدند.

بعد از کمی استراحت روی قله، مسیر برگشت را آغاز کردیم. به دلیل ریزشی بودن مسیر رفت، تصمیم بر این شد که برگشت را از مسیر دیگری که شرایط مناسب‌تری دارد ادامه دهیم. در مسیر برگشت از قله به سمت جنوب حرکت کردیم و بعد به سمت جنوب شرق ادامه دادیم. هدف گروه رسیدن به منطقه مجاور یخچال اسپیلت بود. این مسیر نیز بسیار ریزشی و سنگلاخی بود و امکان تراورس به سمت گردنه شانه‌کوه را نداشتیم. به همین دلیل تا مجاورت یخچال ارتفاع کم کردیم و بعد در راستای جنوب شرق و به سمت گردنه شانه‌کوه حرکت کردیم. با توجه به فشار زیادی که در این بخش از مسیر به اعضای تیم وارد شده بود، توقف کوتاهی در پایین یال منتهی به گردنه شانه کوه داشتیم و بعد شیب تند دامنه سنگی و ریزشی شانه‌کوه را سمت به شرق ادامه دادیم.

ساعت ۵ و نیم به یال شانه‌کوه رسیدیم و دامنه‌ی غربی شانه‌کوه را به سمت علم‌چال ادامه دادیم. ساعت ۱۸:۳۰ به علم‌چال رسیدیم. با توجه به تاریک شدن هوا، اعضای گروه از هدلامپ برای ادامه پیمایش استفاده کردند. لازم به ذکر است برای رسیدن به پناهگاه سرچال باید از سنگ‌چین‌ها به عنوان راهنما استفاده کنیم.

در نزدیکی پناهگاه با استقبال عده‌ای از همنوردان مواجه شدیم که به دلیل تاخیر تیم تخت‌سلیمان نگران شده بودند و به سمت علم‌چال حرکت کرده بودند. در نهایت ساعت ۲۰:۳۰ همه ۱۱ عضو تیم به پناهگاه سرچال رسیدند و پس از صرف شام به استراحت پرداختند.

برنامه روز جمعه با حضور ۲۳ نفر از افراد با سرقدمی آقای علی نصیری به سمت قرارگاه ونداربن آغاز شد. (تیم گرده و ۵ نفر از اعضای تیم سیاه‌سنگ‌ها از منطقه حصارچال به قرارگاه ونداربن بازگشته بودند.)

ساعت ۱۲:۳۰ به پناهگاه ونداربن رسیدیم و پس از جمع‌آوری وسایل ساعت ۱۳ با وانت نیسان‌های هماهنگ شده به سمت کلاردشت حرکت کردیم و پس از صرف ناهار در یکی از رستوران‌های شهر ساعت ۱۶:۳۰ کلاردشت را به سمت تهران ترک کردیم. زمان برگشت تیم روز جمعه بود و ترافیک جاده چالوس باعث شد تا ساعت ۲۲ تیم به تهران برسد.

نکات قال توجه در این برنامه به شرح زیر است:

1-برنامه‌های چند روزه به جز آمادگی جسمانی به مدیریت و برنامه‌ریزی بیشتری نیازمند است. مدیریت پوشاک، مواد غذایی، بهداشت فردی و... نکاتی است که شاید در برنامه‌های یک‌روزه خیلی با آنها درگیر نمی‌شویم.

2-اجرای برنامه‌هایی با این وسعت، نیازمند هماهنگی بالای سرپرستان و اعضای شرکت‌کننده در برنامه‌هاست.

3-احترام به برنامه‌های موثر برنامه (قرار تهران، ساعات خاموشی و بیدارباش و...) باعث می‌شود تا کل برنامه با نظم بیشتر و طبق پیش‌بینی‌های پیش برود.

4-با توجه به نوع منطقه و حضور مستمر در ارتفاع نسبتا بالا، آمادگی و هم‌هوایی نفرات شرکت‌کننده بسیار مهم است.

5-برنامه‌ریزی درست برنامه (از نظر فشرده نبودن روزها و برنامه‌ها) فشار کمتری به اعضای شرکت‌کننده وارد می‌کند و باعث می‌شود تا برنامه با آرامش و سلامت اجرا شود.

6-برای بهره‌مندی از خدمات قرارگاه لازم است که از قبل با مدیریت این مجموعه هماهنگی‌های لازم صورت بگیرد.