گزارش برنامه

گزارش برنامه صعود به قله سه شاخ جوپار
تاریخ اجراء : 12 الی 15 خرداد 1396

 

موقعیت جغرافیایی رشته کوه جوپار
• استان کرمان ( در جنوب شرقی ایران و وسیع ترین استان کشور )
• شهرستان کرمان
• در فاصله 43 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان
• جنوب شرقی شهر جوپار
• جنوب غربی شهر ماهان
• طول رشته کوه حدود 22 کیلومتر و عرض حدود 10 کیلومتر
• حداکثر ارتفاع 4135 متر ( قله سه شاخ بزرگ )
• قله های دیگر: بلوچی ، کیل جلال ، کیش ، سه شاخ شکسته ، مادر و بچه
• مسیرهای صعود : قناتغستان ( مبداء صعود تیم ) ، شهر جوپار ، روستای بهرامجرد


وجه تسمیه نام جوپار
این نام از نام جوی پارسالی برگرفته شده است در گذشته به دلیل آب وهوای بسیار خوبی که این منطقه داشت محل مناسبی برای پادشاهان کرمان بوده است و چون سالی یک بار به این محل می‌آمدند به همین دلیل می‌گفتند برویم به محل جوی پارسالی که با گذشت زمان به جوپار شهرت یافت البته در روایتی دیگر اشاره شده است به قنات گوهرریز که چند قسمت شده است ( شش مقسم ) یعنی جوی آب پاره شده است که کم‌کم تبدیل به جوپار شده است


پوشش گیاهی
• آلاله
• آویشن
• مرزن جوش
• بادام کوهی
• کهکم
• نسترن وحشی
• درمنه
• آنغوزه
• ازگن ( نوعی گیاه معطر )
• زیره سیاه ( سوغات معروف کرمان )
• درخت ارچن جوپار با تنه رنگ طلایی


گونه های جانوری
• گرگ
• روباه
• شغال
• اهو
• بزکوهی
• قوچ
• عقاب
• کبک
• تیهو
• باقرقره


مسیر دسترسی
• تهران تا کرمان 980 کیلومتر
• مسیر یک :
• کرمان تا ماهان 34 کیلومتر
• ماهان و از طریق جاده جوپار تا ابتدای جاده خاکی قناتغستان 12 کیلومتر
• ابتدای خاکی تا دهانه قناتغستان 10 کیلومتر
• مسیر دو :
• کرمان تا جوپار 30 کیلومتر
• جوپار تا ابتدای جاده خاکی قناتغستان 8 کیلومتر
• ابتدای خاکی تا دهانه قناتغستان 10 کیلومتر


بعضی ویژگی های خط الراس جوپار
• وجود یکی از قله های 4000 متری با درجه سختی صعود نسبتاً بالا که با نام سه شاخ بزرگ و ارتفاع 4135 متر شناخته شده است ، به گونه ای که در کنار قله علم کوه در البرز و کول جنو اشترانکوه در زاگرس ، سه گانه های سخت صعود 4000 متری های ایران را تشکیل می دهند
• شکل گیری ستیغ های رسوبی نسبتاً فاصله دار در قالب قله هایی دوازده گانه و بعضاً تیزه دار: سیدی ،آقایی ، بلوچی ، تلخونی ، مادر و بچه ، برج ، سه شاخ کوچک ، کیش های 3و2و1 ، سه شاخ بزرگ و کیل جلال ، در کنار خط الراس اشترانکوه زاگرس ، دشوارترین و فنی ترین خط الراس های ایران را شکل داده اند
• جبهه شمالی  این رشته کوه دارای ستیغ ها و قلل بلندی است که تا نیمی از سال دارای برف بوده و بیشترین حجم برف در کاسه سه شاخ قرار دارد که محل صعود اکثر قلل خط الراس است که دارای یک جانپناه فلزی برای استفاده کوهنوردان می باشد
• ستیغهای این رشته کوه از هر جبهه نمایی مخصوص به خود دارد از ماهان با ویژگی خاص ، از روستای سه کنج در غروب آفتاب نمایی رویایی ، از روستای بهرامجرد پرصلابت ، از روستای قناتغستان در اردیبهشت همچون رشته کوه آلپ و از جوپار در فروردین با عظمت و زیبا
• پیمایش خط الرأس جوپار را باید پیچیده ترین و فنی ترین صعود در بین خط الرأس های ایران نامید ، آنگونه که تعداد محدودی موفق به پیمایش کامل آن شده اند و در زمستان فقط یک نفر آن هم مرحوم فریدون اسماعیل زاده تلاشی برای پیمایش انجام داده است. پیمودن خط الرأس جوپار رویای هر کوهنورد ماجراجویی است
به جهت هماهنگی و آشنایی نفرات یک پیش برنامه برروی خط الراس شاه دژ در تاریخ 22/2/96 انجام شد که در آن مسیرهای دست به سنگ و فرود تمرین شد


زمان بندی و گزارش برنامه
• روز پنجشبه 11/3/96 ساعت 20:15 بعد از چند انصراف از شرکت در برنامه در نهایت با این6 نفر از ایستگاه راه آهن تهران به سمت کرمان حرکت کردیم
• روز جمعه 12/3/96 ساعت 11 به ایستگاه راه آهن کرمان رسیدیم
• حرکت به سمت ماهان به وسیله یک دستگاه ون که از قبل توسط سرپرست هماهنگ شده بود و پیوستن راهنمایان اهل بم مقابل آرامگاه شاه نعمت اله ولی به تیم باشگاه
• حرکت از ماهان به سمت شهر جوپار در جهت غرب به مسافت 12 کیلومتر و با دیدن تابلوی راهنمای دهانه قناتغستان و راهرو رجب در وسط جاده در جهت جنوب و در مسیر خاکی به مسافت 10 کیلومتر پیش می رویم
• ساعت 13:05 آغاز کوهپیمایی از دهانه قناتغستان ، در بستر رودخانه خشک شده ، در هوای آفتابی ، دمای 35 درجه و ارتفاع 2283 متر که در طول مسیر شاهد افراد بومی بودیم که برای چیدن گیاهان معطر و زیره به این منطقه آمده بودند و حالت تفرجگاه داشت که متاسفانه به دلیل برداشت بیش از حد روبه کاهش است
• در ادامه تنگه باریکتر شده که پس از صرف ناهار و توقف 40 دقیقه ای به جهت کاهش گرمای تابش آفتاب و طی مسافت 5/4 کیلومتر در خلاف جهت رودخانه ، که بعضی قسمت ها باید از آن هم عبور می کردیم ، ساعت 15:35 به ابتدای راهرو رجب و ارتفاع 2554 متر رسیدیم
• راهرو رجب نام مسیری دیواره ای با شیب حدود 70 درجه بوده و اختلاف ارتفاع ابتدا تا انتها حدود 60 متر که به صورت سولو صعود می شود و نیاز به مهارت سنگ نوردی دارد که در گذشته برای عبور همگانی از پلکان هایی به شکل میلگرد استفاده می شده که بعدها بریده شده و چند تایی باقی مانده بود که تیم بعد از جمع آوری باتوم ها و به سرکردن کلاه اقدام به صعود می کند
• بعد از صعود راهرو رجب با  ادامه کوهپیمایی درهوای گرم و طی مسافت 1800 متر در ارتفاع 2800 متری به محل عبور از خندقی به نام خرپران می رسیم که به وسیله سیم بکسل ایمن سازی شده بود علت نامگذاری این مسیر به خاطر این بوده که در گذشته برای حمل یخ از این منطقه از این حیوان استفاده می شده و اغلب در اینجا سقوط می کرده اند
• بعد از گذر از خندق و کوهپیمایی در شیب ملایم ، خط الراس به همراه دهلیزهایش از دور نمایان می شود و با طی مسافت 1600 متردر جهت جنوب شرقی در ارتفاع 2900 به محل جانپناه فلزی جوپار می رسیم . این جانپناه که به سنگ اطاق جوپار نیزمشهور است از سری جانپناههای فلزی فدراسیون کوهنوردی بوده به ابعاد 3× 5 متر و گنجایش 8 نفر را نیز دارد
• ساعت 19 و در ارتفاع 2927 بر روی سکوی بالاتر از جانپناه اقدام به برپایی 4 تخته چادر نموده و قبل از تاریک شدن هوا برای برداشتن آب به محل آبریز پای برفچال های زیر خط الراس رفته و آب مورد نیاز شب و روز بعد را بر می داریم و برنامه ریزی صعود فردا را انجام می دهیم
• روز شنبه 13 خرداد صبح ساعت 6  بعد از صرف صبحانه با جاگذاشتن چادر و وسایل غیرضروری برای صعود قله در جهت جنوبشرقی وجنوب به سمت قیف مصیبت حرکت کرده و در ساعت 7:30 در ارتفاع 3398 متر ابتدای قیف بودیم
• قیف مصیبت نام معبری با شیب بالای 45 درجه و به طول تقریبی 1000 متر و اختلاف ارتفاع 400 متر از ابتدا تا انتها که در بعضی نقاط دست به سنگ و ریزشی بوده  و در صعودهای زمستانی دارای حجم برف زیاد و بهمنی می باشد که از دو طرف به وسیله کوه احاطه شده و از این رو به این نام خوانده می شود . برای گذر از این مسیر در مواقع برفی و یخزده نیاز به کلنگ ، کرامپون و ابزار حمایتی می باشد که تیم ما با اطلاعاتی که سرپرست از قبل توسط آقای رشیدی ( راهنما ) کسب کرده بود به کلنگ ، یخ شکن و طناب انفرادی مجهز بود که البته در هنگام صعود نیاز پیدا نکردیم ودر میانه مسیر در ارتفاع 3652 به دو راهی مسیر صعود به قله کیش می رسیم که در دستگاه جی پی اس ثبت کردم و در نهایت ساعت 9 در ارتفاع 3767 متر بالای قیف بودیم
• بعد از قرار گرفتن بر روی خط الراس شاهد مناظر و دشت زیبای غرب آن بودیم و مسیر قله های کیش بر روی خط الراس دیده می شد و با استراحتی کوتاه به سمت شمال و قله شاخ شکسته حرکت می کنیم و ساعت 9:37 در ارتفاع 3817 متر به جانپناه سنگی می رسیم که محلی دست ساز برای استقرار افرادی است که خط الراس را پیمایش می کنند
• بعد از جانپناه محل بعدی مهمی که در ساعت 9:54 به آن می رسیم به اسم چهار گردنه در ارتفاع 3895 متر می باشد که گردنه ای وسیع بوده و شاهد دو امداد رسانی در سالهای گذشته به وسیله هلی کوپتر بوده است
• بعد از چهار گردنه برای صعود قله سه شاخ شکسته باید از مسیری به شکل دست به سنگ عبور کنیم که به شوخی "وامصیبت" نام گذاری شده و از ساعت 10 و ارتفاع  3881 متر آغاز و تا ساعت 10:50 و ارتفاع 3990 متر ادامه می یابد که پس از آن به سمت قله سه شاخ شکسته با ارتفاع 4020 متر کوهپیمایی می کنیم
• از زیر قله سه شاخ شکسته تراورس کرده و با یک فرود 25 متری زیر قله سه شاخ مجدد در شیب 30 درجه صعود می کنیم تا سرانجام در ساعت 11:40 در یک هوای آفتابی و بدون باد و دمای 15 درجه بر فراز قله 4135 متری سه شاخ قرار می گیریم . تا ساعت 12:20 بر روی قله بودیم و از دیدن مناظر اطراف و کوههایی که از فراز آن دیده می شد  لذت برده و عکاسی کردیم


— دیگر قلل مهم قابل مشاهده از فراز قله سه شاخ بزرگ
• سمت جنوب شرق
• قله هزار ( ارتفاع 4501 متر )
• سمت جنوب غرب
• قله کوشا ( ارتفاع 4349 متر )
• قله لاله زار ( ارتفاع 4397 متر )
• سمت شرق
• قله پلوار ( ارتفاع 4233 متر )
• قله گلچین ( ارتفاع 4093 متر )


• فرآیند فرود در این برنامه به دلیل شیب زیاد و ریزشی بودن مسیر به اندازه صعود دشوار و وقت گیر بوده و دقت و حوصله می طلبید که خوشبختانه با درایت راهنما و حمایت سایر دوستان این مهم به خوبی انجام شد و مسیر فرود از قله تا قیف ، مسیر زمستانی انتخاب شد که دارای چالش کمتری بود
• ساعت 14 بالای قیف مصیبت برای استراحت و صرف ناهار نیم ساعت توقف داشتیم و سپس در عبور از قیف با دقت و حمایت تمامی نفرات فرود ایمنی داشتیم که تا ساعت16:50 تا انتهای قیف به طول انجامید و پس از آن مقداری آویشن تازه چیدیم . در زمان فرود طولانی از قیف با فرا رسیدن غروب خورشید توانستم تصاویر زیبایی را ثبت کنم و این را هم مدیون خانم ناصری هستم که دوربین آورده بودند چون باتری دوربین خودم شارژ نشده بود
• ساعت 18 به محل چادرها رسیدیم و پس از گفتگو و صرف چای و شام خیلی زود به خواب رفتیم تا برای ادامه فرود فردا قوای کافی داشته باشیم هر چند که سرپرست هنوز نگران بود و صبح روز 14 خرداد ساعت 5  بعد از جمع آوری چادرها حرکت می کنیم
• درهوای صبحگاهی سریع مسیر فرود را طی کرده و از خندق خرپران با احتیاط عبور می کنیم تا ساعت 7 به بالای راهرو رجب می رسیم که به دلیل روز تعطیل ، تردد افراد بومی بر روی آن زیاد شده بود و باید صبر می کردیم تا مسیر خلوت شود که بعد از آن با استفاده از طناب های انفرادی قسمت عمده ای از مسیر را فرود می آییم
• بعد از فرود تمامی نفرات و جمع آوری وسایل ساعت 8:30 پیمایش تنگه را به سمت قناتغستان در پیش می گیریم و با تاخیری که به دلیل طولانی شدن فرود از راهرو رجب پیش آمده بود در ساعت 10 به محل قرار با راننده ون در ابتدای مسیر رسیده و برنامه صعودمان به قله سه شاخ جوپار پایان می یابد
داده های خروجی دستگاه جی پی اس

خلاصه زمان بندی و مسافت پیمایش
• زمان صعود روز اول : 5 ساعت و 20 دقیقه ( 40 دقیقه زمان استراحت ، صرف ناهار و توقف در مسیر خرپران )
• زمان صعود روز دوم : 5 ساعت و 40 دقیقه ( 30 دقیقه زمان استراحت )
• زمان فرود روز دوم : 5 ساعت و 40 دقیقه ( 50 دقیقه زمان استراحت و صرف ناهار و توقف در مسیر قیف مصیبت )
• زمان فرود روز سوم : 5 ساعت (50  دقیقه زمان توقف بالای راهرو رجب )
• کل زمان صعود : 11 ساعت
• کل زمان فرود : 10 ساعت و 40 دقیقه
• کل مسافت صعود و فرود محاسبه شده توسط جی پی اس : 9/29 کیلومتر
• پس از سوار شدن به خودروی ون به سمت ماهان حرکت کرده و پس از صرف غذای محلی بز قورمه در رستوران سنتی شاه نعمت اله ولی از دوستان اهل بم خداحافظی می کنیم که پس از تهیه شیرینی معروف کلومپه کرمان به سمت ایستگاه راه آهن می رویم وقطار بدون تاخیر ساعت 14:15 حرکت کرده و ساعت 5 صبح روز 15 خرداد به تهران می رسیم و پس از خداحافظی دوستان برنامه پایان می یابد


نکات و ملاحظات برنامه
• آشنایی با توانایی های فنی و شناخت کار گروهی تمامی نفرات
• نیاز به تجهیزات فنی و استفاده به موقع از آنها
• استفاده از راهنما و جلودار کار بلد
• آگاهی و آمادگی برای یک صعود موفق
• زمانبندی صعود ، توقف و استراحت مناسب در هنگام فرود
• شماره تلفن همراه آقای بهروز رشیدی ( راهنما ) : 09369825534
• دسترسی به آب آشامیدنی
• شهر ماهان
• جانپناه فلزی جوپار
• آنتن دهی موبایل فقط بر روی خط الراس امکان دارد
• هزینه برنامه با احتساب تهیه هدیه برای راهنما 173000 تومان

 

نفرات شرکت کننده از شهر بم به عنوان راهنما

  1.   بهروز رشیدی شماره تماس: 09369825534
  2.   علی ملقب به پیر میکده